Byłem w Łosiu ostatnio sześć lat temu. I jestem zaskoczony - jak to miejsce wypiękniało. A przecież i sześć lat temu było tu też przepięknie.
Wakacje mnie rozleniwiły, więc przeklejam z wiki (pięknoduchom wieszającym psy na wiki oświadczam, że treść notki została uzgodniona z Paniami Klaudią Zbiegień - kierowniczką Muzeum Maziarskiego i Anną Kłapyk - przewodniczką).
Łosie (łem. Лося) (w użyciu jest nietypowa odmiana: M = Łosie; D = Łosia; C = Łosiu; etc.) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Ropa.
Historia Łosia:
Początki tych terenów sięgają przed 1359, kiedy to Kazimierz Wielki nadał ziemie w dolinie rzeki Ropy wraz z istniejącą wsią Łosie Janowi Gładyszowi z Szymbarku. Synowie Jana Gładysza lokowali ponownie wieś Łosie w XIV w. Osada była pierwotnie zamieszkana przez ludność łemkowską, co uległo zmianie w 1947 wraz z akcją "Wisła". Od końca XIX w. Łemkowie z Łosia znani byli z wytwórstwa smaru do maszyn i pojazdów (tzw. mazi) oraz ludowych medykamentów wytwarzanych z wydobywanej na małą skalę ropy naftowej i produkowanego w wyniku destylacji drewna dziegciu. Produkty te sprzedawali w trakcie podróży odbywanych charakterystycznymi wozami, samych producentów-kupców zaś nazywano "maziarzami". Maziarze z Łosia handlowali swoimi wyrobami na dużą skalę: jeździli do Warszawy, Kalisza, Łomży oraz na Słowację, do Siedmiogrodu i Moraw. Docierali nawet do Rygi i Jekaterynburga.
O burzliwej historii wsi świadczy fakt trzykrotnej lokacji. Przez bardzo długi czas była w posiadaniu rodów szlacheckich. Między innymi w końcu XVI wieku właścicielami Łosia zostali Potoccy herbu Szreniawa. W XVII w. właścicielem wsi był m. in. Wacław Potocki - wybitny poeta epoki baroku. Pochowany w Bieczu.
http://www.palus-sarmatica.pl/index.php/lista/123-poocki-waclaw-biecz-i-okolice
http://www.gorlice.art.pl/oddzialy-muzeum/zagroda-maziarska-w-losiu-filia-cerkiew-w-bartnem/qzagroda-maziarskaq-w-osiu-z-fili-cerkiew-w-bartnem.html
Do zwiedzenia:
- drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia NMP z 1810, często rozbudowywana a w 1928 znacznie powiększona. Parafia greckokatolicka w Łosiu należy do dekanatu krakowsko-krynickiego.
- drewniana kaplica cmentarna z 1754 na nowym cmentarzu. Pierwotnie prezbiterium cerkwi w Klimkówce. Po zbudowaniu w tej wsi nowej murowanej cerkwi w 1914 przeniesiona na cmentarz. W 1989, przed zalaniem Klimkówki przez wody jeziora przeniesiona na cmentarz w Łosiu.
- cmentarz wojenny nr 71, zaprojektowany przez Hansa Mayra.
- Zagroda Maziarska - skansen etnograficzny.
Jak trafić? Jadąc z Nowego Sącza do Gorlic we wsi Szymbark należy skręcić w prawo przy drogowskazie "Bielanka 5". Bielanka powita nas nazwą po polsku i po łemkowsku:
Stąd jeszcze 5 km do Łosia. Nie "Łosi"!
Fotek z bardzo ciekawego skansenu nie załączam. Pojedżcie tam i obejrzyjcie - warto.
Zwiedzanie:
poniedzialek - piątek: w godz. 10.00 -18.00
sobota: w godz. 9.00 - 16.00
niedziela: w godz. 9.00 - 15.00
dzień wolnego wstępu: czwartek
Aby zwiedzać z przewodnikiem - warto! - dobrze wcześniej zadzwonić:
Anna Kłapyk - kom. 502 425 314
Klaudia Zbiegień - kom. 601 411 590 (czwartek)
Obie panie ogromnie podziwiam. Za wielki zasób wiedzy i niezmiernie aktywną działalność w sprawie pamięci o historii tych terenów.
Zamiast fotek ze skansenu - smażony pstrąg - raj dla podniebienia:
Smacznego!
Z Łosia bliziutko do zalewu Klimkówka - polecam wodniakom, wędkarzom. Ba! Nawet niedzielnym spacerowiczom. A lasy wokół - bardzo grzybodajne.
Dlatego warto zatrzymać się tam na dłużej.
http://meteor-turystyka.pl/noclegi,losie,0.html
I zrobić tam sobie bazę wypadową do ciekawych miejsc, które postaram się opisać.
Martinoff! Byłeś tam tak blisko i nie zajrzałeś?
http://martinoff.salon24.pl/523679,tour-de-beskid-odc-10
